İş Hayatında Beyaz Yakalı ve Mavi Yakalı Ne Demek?

İş hayatında çalışanlar, çalışma alanları ve görevlerine göre kategorilere ayrılır. Bu kategoriler beyaz yakalı ve mavi yakalı olmak üzere iki farklı terimde kullanılır. Bu istihdam türlerinde çeşitli meslek grupları çalışır. Beyaz yakalı ve mavi yakalıları birbirinden ayırmak için farklar bulunur.

Beyaz Yakalı Nedir?

İş hayatında icraat gösteren personellerde beyaz yakalılar ismini oldukça fazla duyarız. Beyaz yaka nedir diye incelendiği zaman belli pozisyonlarda çıktığı ortaya çıkar. İş hayatında zihinsel gücünü kullanan, idari işler yapan ve yönetsel pozisyonda olan meslek grupları beyaz yakalı olarak adlandırılır. Beyaz yakalı çalışanlar genellikle masa başında çalışır ve fiziksel bir emek göstermez. Ofis idaresinde ve yönetiminde çalışan beyaz yakalılar vasıflı ya da yüksek vasıflı olarak ikiye ayrılır.

Beyaz Yakalı Mesleklere Örnekler

Beyaz yakalı personellerin çalışma alanları genelde ofis ortamı oluyor. Fakat işi sebebiyle üretim merkezinde, sahada, fabrikada veya endüstriyel alanlarda beyaz yakalı personelleri de görebiliriz. Bu durum müşterilerle düzenli bir şekilde buluşan, konferans ve toplantılar sebebiyle seyahat eden profesyoneller için geçerlidir.

Her beyaz yakalı meslek grubu için geçerli durum değildir. Beyaz yakalı mesleklerde; mimar avukat, doktor, proje uzmanı, mühendis, muhasebeci, öğretmen, bankacı, hemşire satış ve pazarlama uzmanı öne çıkıyor. Şirketlerde idari işler ve operasyonların yönetilmesinde sorumlu olan yöneticiler beyaz yakalı kategorisine girer.

Beyaz Yakalı Meslek Gruplarının Özellikleri

Beyaz yakalı personeller, masa başında çalışan ve fiziksel emek gerektiren işten kaçınan, fiziksel güç duymadan görevlerini devam ettiren takım elbiseli işçilerdir. Genellikle mavi yakalı işçilerden daha yüksek para kazanabilirler. Beyaz yakalı çalışma, yüksek eğitim ve avantajlar ile rahat işi güvence altına alma varsayımıdır.

Beyaz yakalı pozisyonlar genelde insanlara, yönetici pozisyonunda daha önemli rollerle ilerleme fırsatları sunar. Beyaz yakalı rolün de benzer bir şekilde, daha fazla ilerleme ile beraber gelirlerini hızlı bir şekilde yükseltmeye devam etmesi gerekir. Bunun sonucunda yüksek ücretli maaş alması beklenir.

Mavi Yakalı Nedir?

Mavi yakalı kavramı ilk defa 1924 yılında ortaya çıkmıştır. Mavi yakalılar; atölye seri üretim fabrikası, depo, maden ocağı, inşaat, sanayi merkezi, şantiye ve diğer alanlarda kol gücü ve fiziksel emekleriyle çalışan kişileri temsil eder. Mavi yakalı işçiler, aynı zamanda imalat sürecinde de el emekleriyle beraber aktif rol alır. Mavi yakalılar fiziksel iş gerektiren meslek gruplarında var güçleriyle çalışır.

Mavi Yakalı Meslek Gruplarına Örnekler

Mavi yakalı meslekler genelde yüksek öğretime geçmeyen kişilerden olur. Mavi yakalılar; ilköğretim, lise mezunu ya da vasıfsız elemanların yer aldığı meslek grubudur. Üretim merkezleri olmak üzere pek çok farklı alanda mavi yakalıları görmek mümkündür. Elektrikçi, şoför, fırıncı, araba tamircisi, tekstil işçisi, madenci, garson, mobilyacı ve temizlik görevlisi gibi çeşitli meslek grupları mavi yakalılar arasında yerini alır.

Mavi Yakalıların Maaşları

Mavi yakalılar iş hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple maaş aralıkları birbirinden değişiklik gösterir. Maaşlı çalışan mavi yakalı personeller, saatlik parça başına ya da yevmiye ücreti şeklinde çalışabilirler.

Maaşları ise beyaz yaka maaşlarından genelde düşüktür. Bu durumların dışında mavi yakalılar saatlik veya haftalık biçiminde çalışırlar. Bazı şartlarda ise aylık maaşlar ile beraber çalışma imkanına sahip olurlar.

Beyaz Yakalı ve Mavi Yakalı Görevleri Nelerdir?

Mavi yakalılar genelde saha, arazi, üretim tezgahı, mal üretimi ve hizmet veren işletmelerde çalışırlar. Mavi yakalılar zihinsel güçten çok bedensel güç harcayacak iş yerlerinde çalışırlar. Temizlik sektörü, üretim tezgahı, güvenlik, bakım ve onarım gibi iş gruplarında yer alırlar.

Mavi yakalılar iş ortamında çalışırken fiziksel gücü daha ön planda olduğunu bilerekten çalışmaya devam ederler. Beyaz yakalılar o zaman zaman ofislerde yönetici pozisyonunda olabilirler. Beyaz yakalı ve mavi yakalı çalışanların çalışma ortamları genelde birbirinden farklıdır.

İki kategorinin de kendine has çalışma sitili vardır ve bu stilde ilerlemeye devam ederler. Beyaz yakalılar ofis çalışanı olarak adlandırılırken mavi yakalılar daha çok işçi sınıfında çalışanlarını anlatır. İş gücü bakımından da beyaz yakalı ve mavi yakalı olarak farklılık gösterir. Mavi yakalılar genelde mesailerini ayakta geçirirler, beyaz yakalılar masa başında çalışma hayatlarını sürdürürler.

Mavi yakalılar genelde ayakta görev alırlar. Çoğunlukla birbirinden farklı olacak fabrikalarda da görev alırlar. Mavi yakalılar üniforma ya da rahat kıyafetler giyerler. Tehlikeli ortamlarda da çalışabilirler. Böyle ortamda çalıştıkları saman mavi yakalılar baret takıp koruyucu kıyafetler giymek zorundadır. Beyaz yakalılarda bulunan daha fazla mesai yapmak mavi yakalılarda da bulunur.

Beyaz Yakalılar ve Mavi Yakalılar Arasındaki Farklar

Bir işletmede mavi yakalı ve beyaz yakalı çalışan bir arada bulunabiliyor. Bu istihdam türlerinde çalışma ortamı, çalışma saati, eğitim düzeyi, yan haklar ve yetkinlikler gibi konularda farklılıklar olabiliyor.

Beyaz yakalı ve mavi yakalı çalışanlar arasındaki farklar şu şekildedir;

• Beyaz yakalılar ve mavi yakalılar arasındaki en büyük fark eğitim düzeyidir. Beyaz yakalılar genelde lisans mezunuyken mavi yakalıların eğitim düzeyi ilköğretim ya da lise mezunu şeklindedir.
• Beyaz yakalılar iş hayatında zihinsel güçlerini kullanırlar bu sebeple el becerisine çok fazla ihtiyaç duyulmaz. Mavi yakalılar ise teorik bilgilerin dışında pratik yaptıkları beceriler ile dikkate alınır. Mavi yakalıların fiziksel bir iş ile uğraşması daha çok beklenen bir durumdur.
• Beyaz yakalılar genelde ofis ortamı gibi alanlarda çalışırlar. Mavi yakalılar da bu durum söz konusu değildir. Çünkü iş koşullarına bağlı olarak depo, fabrika, şantiye, tamirci dükkanı veya tekstil gibi çalışma ortamlarında yer alırlar. Bu alanlarda da zaten çoğunlukla ayakta çalışarak mesai bitirirler.
• Beyaz yakalı personeller ile mavi yakalı personeller arasında yetkinlik açısından farklılıklar vardır. Beyaz yakalılar bilgisayar programlarını iyi bir şekilde kullanır. Bazı beyaz yakalılar işleri gereği yabancı dili iyi bir şekilde konuşabilmeleri ve kendilerini ifade etmeleri gerekir. Mavi yakalıların daha çok iş ortamında fiziksel becerilerini göstermeleri beklenir.
• Merak edilen bir diğer fark ise beyaz yakalılar ile mavi yakalıların kazandıkları kazançlardır. Beyaz yakalar kazanç konusunda mavi yakalılara nazaran daha yüksek kazançlar elde ederler. Bu oranlar; çalışılan firmanın alanı, performansa dayalı prim, firmanın büyüklüğü, çalışma saatleri ve mesai ücretleri gibi faktörlere bağlı bir şekilde değişkenlik gösterebilir.
• Beyaz yakalılar ve mavi yakalılarda başı meslek hastalıkları görülür. Bu meslek grupları da birbirinden farklı şekilde seyredebilir. Beyaz yakalı personeller uzun süre boyunca hareketsiz olacak şekilde masa başında otururlar. Bu sebeple bel fıtığı, obezite, göz problemleri, obezite, hipertansiyon ve kamburluk gibi hastalıklar ile karşılaşabiliyorlar. Mavi yakalı meslek gruplarında görülen hastalıklar ise akciğer problemleri, işitme kaybı, varis, kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklar ortaya çıkabiliyor.

Beyaz yakalılar ve mavi yakalılar arasındaki genel farklar yukarıda belirtildiği gibidir. Beyaz yakalılar veya mavi yakalılar denildiği zamanda çalışma koşulları ve ortamlarının farklı olduğu hemen akla gelir.